Δράκοι, αρκούδες, κι ο κακός ο λύκος.

 

 

 

 

 

Σε όλα τα γνωστά παραμύθια υπάρχει ένας δράκος, μια αρκούδα, μια κακιά μάγισσα, ή ένας κακός λύκος. Αντιπροσωπεύουν το άγνωστο, το επικίνδυνο και δίνουν μορφή στους μύχιους φόβους της παιδικής ηλικίας. Τα παραμύθια είναι σημαντικά για την ανάπτυξη των παιδιών, πολλά από τα πιο γνωστά όμως, όπως των αδελφών Γκριμ, δεν προορίζονταν αρχικά για παιδιά. Πολλά ήταν τρομακτικές ιστορίες που αφηγούνταν οι άνθρωποι τα βράδια γύρω από την φωτιά. Οι μορφές που αντιπροσώπευαν το κακό ή τον κίνδυνο έχουν περάσει μέσα από τις γενιές στο συλλογικό ασυνείδητο δημιουργώντας προκαταλήψεις και στερεότυπες αντιδράσεις και συμπεριφορές.

Ο τραγικός θάνατος του ορειβάτη στη Δράμα αποδίδεται από τον φίλο του σε επίθεση από μια αρκούδα. Η διήγηση του έγινε αμέσως πιστευτή από το ευρύ κοινό, ακούγοντάς την όμως προσεκτικά, διαπιστώνουμε την ύπαρξη κάποιων στοιχείων που προκαλούν ερωτήματα. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι τα εξής:

Παρατηρούμε ότι δεν υπάρχει συνέπεια στην χρήση των χρόνων των ρημάτων. Η αφήγηση γίνεται πότε σε ενεστώτα και πότε σε αόριστο χρόνο, χωρίς να υπάρχει αντικειμενικός λόγος γι’ αυτό. Σε αφηγήσεις που είναι ειλικρινείς παρατηρούμε ότι παρουσιάζεται συνέπεια και  συνέχεια στην χρήση των χρόνων των ρημάτων. Όταν δεν συμβαίνει αυτό, ο ομιλητής δεν μιλά από βιωματική μνήμη αλλά επινοεί γεγονότα.

Παρατηρούνται σημαντικά κενά στην αφήγηση και ο μάρτυρας επικαλείται απώλεια μνήμης σε ένα συγκεκριμένο και σημαντικό σημείο της εξιστόρησης του συμβάντος.

«Η αρκούδα, δεν θυμάμαι εγώ τι έγινε, έχω κενό μνήμης σε εκείνο το κομμάτι».

Τα γεγονότα αναφέρονται με διάφορες παραλλαγές στις διαφορετικές συνεντεύξεις. Δεν είναι σαφές από την μαρτυρία του σε ποιόν επιτέθηκε πρώτα το ζώο, καθώς έχει παρουσιάσει διαφορετικές εκδοχές. Το προσδοκώμενο στις ειλικρινείς μαρτυρίες είναι να μην αλλάζουν τα γεγονότα και οι λεπτομέρειες των συμβάντων.

Επίσης παρατηρείται ότι η επίθεση περιγράφεται με γεγονότα εκτός χρονολογικής σειράς, κάτι που είναι επίσης ένδειξη πιθανής επινόησης της ιστορίας κι όχι προϊόν βιωματικής μνήμης.

Η ίδια η εξιστόρηση δημιουργεί ερωτήματα για την ακριβή τοποθεσία του καθενός από τους δύο εμπλεκόμενους, εφ’ όσον υπάρχουν ασυνέπειες ως προς αυτήν. Για παράδειγμα, πού βρισκόταν ο μάρτυρας όταν «είδε» τον φίλο του να «αιωρείται» στον γκρεμό και πού βρισκόταν η αρκούδα εκείνη την στιγμή;

Ο μάρτυρας αδυνατούσε να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τις λεπτομέρειες αυτές, ενώ αντίστοιχα πρόσθεσε στην αφήγησή του άλλες, όπως ότι «είδε την αρκούδα να κλείνει τα μάτια». Θα ήταν χρήσιμο να ερωτηθεί για συγκεκριμένα στοιχεία που θα κάνουν ίσως την ιστορία του πιο σαφή και συγκεκριμένη.

Για να εκπαιδευτείτε στην Ανάλυση Λόγου επικοινωνήστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: esarrianalysis@gmail.com